ศาสนาพุทธ ศาสนาคริส หรือศาสนาอิสลาม ที่เป็นศาสนาของโลกตอนนี้ล้วนแล้วแต่มีหลักการชีนำไปในทางเดียวกันนั่นคือ ความเมตตาต่อมนุษย์และการทำความดีแก่กันและกัน
คำสอนของทุกศาสนาอาจจะแตกต่างกันไป และความเข้าใจอาจจะแตกต่างกันตามบริบทของแต่ละชาติที่นำคำสอนไปแปร แต่หากทุกคนเข้าใจแก่นแท้แล้วจะรู้ว่า ทุกศาสนาต่างก็มุ่งหน้าไปทางเดียวกันนั่นคือ ทำความดี ละเว้นความชั่ว จนมีคุณธรรม ละอายต่อบาป
ในสมัยอดีตเราถูกสั่งสอนกันมาแบบนี้โดยตลอดตั้งแต่เริ่มต้นพุทธศักราชหรือคริสศักราช มีนักปราชญ์หลายคนที่พยายามที่ทำตามสิ่งเหล่านี้ และโปรโมทคำสอนเหล่านี้มาโดยตลอด ไม่ว่าจะเป็นนักบวช พระหรือบาทหลวง
ผมนับถือในศาสนาพุทธ ถูกสอนมาตั้งแต่เล็กยันโต แม้ผมจะไม่ได้เป็นผู้เลือกนับถือศาสนาเอง แต่ผมก็ได้รับคำสอนศาสนามาในระดับหนึ่งและยังได้ถูกเคยเข้าอบรมค่ายธรรมะในวัยเยาว์ด้วย
ศาสนาพุทธและศาสนาอื่นมักสอนให้เราให้รู้จักสิ่งที่เรียกว่า ความดี ความชั่ว คุณธรรม จริยธรรม สิ่งเหล่านี้ควรจะอยู่ในทุกๆ คน
คำถามคืออะไรคือความดี? อะไรคือความชั่ว? อะไรคือคุณธรรม และอะไรคือจริยธรรม?
หลายคนที่ค่อนข้างมีข้อกังขาในสิ่งเหล่านี้ ในยุคปัจจุบันการสื่อสารว่องไว ข่าวจากประเทศหนึ่งไปประเทศหนึ่งอย่างรวดเร็วเพียงแค่ระดับวินาที การกระทำของชาติหนึ่งไปยังชาติหนึ่งได้มีหลากหลายความเห็นเกิดขึ้น
สำหรับยุคนี้แล้ว อะไรคือความดี? ความชั่ว คุณธรรมและจริยธรรม ในประเทศไทยมีสิ่งหนึ่งที่ผุดขึ้นหัวของคนไทยหลายสิบปีมาแล้วนั่นคือคนดี
อะไรคือคนดี?
หากคุณถามคำถามนี้สัก 100 คนคำตอบอาจจะแตกต่างกันไปมากหลายแทบจะไม่เหมือนกันเลย บางคนอาจจะบอกคนดีของเขาคือคนที่ทำงานซื่อสัตย์ บางคนอาจจะบอกว่าทำบุญเยอะคือคนดี บางคนอาจจะบอกคุณว่าคนทำงานราชการคือคนดี หรือบางคนอาจจะบอกคุณว่าคนดีคือคนนับถือสถาบัน
คำถามคือสิ่งเหล่านี้คือคนดีจริงๆหรอ? แล้วอะไรคือความดีที่มาเป็นข้อพิสูจน์ อะไรคือการพิสูจน์ความชั่ว
คนดีจำเป็นต้องมีจริยธรรมไหม? คนชั่วจะมีจริยธรรมได้รึเปล่า?
ในปัจจุบันประเทศไทยสิ่งเหล่านี้ ความเชื่อเหล่านี้ทำให้เกิดความขัดแย้งขึ้นอย่างมาก เพราะคนรุ่นใหม่ต่างก็สงสัยในสิ่งเหล่านี้ ขณะที่คนรุ่นเก่าก็เอาสิ่งที่เขาเชื่อมาใส่หัวเด็กรุ่นใหม่และบังคับให้เขาต้องเชื่อตาม
ผมมีความเชื่อว่า ความดีคือสิ่งที่ทำแล้วมีความสุขไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน และกระทำแล้วมีประโยชน์ต่อสังคมมนุษย์ หรือมีประโยชน์ต่อคนรอบตัวโดยที่ไม่ได้ทำให้ผู้อื่นจะต้องเดือดร้อนตามมาด้วย แน่นอนว่านี่คือความดีที่ผมเชื่อ แต่ว่าจะทำได้ไหมนั่นอีกเรื่อง
ผมให้คำนิยามความชั่วไว้ว่า มันคือสิ่งที่กระทำแล้วทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน สังคมเกิดปัญหา ไม่ว่าจะเป็นปัญหาระยะสั้นหรือระยะยาว การกระทำที่ตัวเองทำไปแล้วทุกข์ทั้งกายและใจในภายหลังหรือขณะทำ การกระทำที่ทำให้ทำแล้วรู้สึกว่ามันทำให้จิตใจเราหม่นหมอง และการกระทำที่ทำร้ายทั้งคนอื่นและตัวเอง สิ่งเหล่านี้ผมมองว่ามันคือความชั่ว แค่มีปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งก็เรียกว่าความชั่วได้
ในหลักพุทธศาสนามีสิ่งที่เรียกว่า อบายมุข หมายถึงเส้นทางแห่งความเสื่อม อันประกอบด้วย ดื่มน้ำเมา เที่ยวกลางคืน เที่ยวดูการเล่น เล่นการพนัน คบคนชั่วเป็นมิตร และเกียจคร้านการทำงาน [อ้างอิงจาก wiki นี]
หลายคนที่ได้ศึกษาศาสนาพุทธผมว่าคงเคยได้ยินมาแล้วทั้งนั้น ทั้งอบายมุข 6 และพรหมวิหาร 4 แต่ทำไมหลายคนจึงได้ทำตรงข้ามและละเลยสิ่งนี้ไป?
คำตอบที่ผมพบคือ การทำตามคำสอนอย่าง ความดี ความชั่ว จริยธรรม คุณธรรมในตัวเองกลับไมไ่ด้ทำให้พวกเขาเหล่านั้น ดีขึ้นหรือสุขขึ้น
เราจะเห็นตัวอย่างมากมายที่คนมีพฤติกรรมผิดกฎหมายแต่กลับรวย คนขายยาเสพติดกลับมีทุกสิ่ง คนขายเหล่าและของมึนเมากลับรวยเป็นพ้นล้าน กฎหมายกลับสามารถบิดเบือนได้ และกฎแห่งกรรมหรือกฎของจริยธรรมกลับไม่ได้่ส่งผลกระทบต่อคนเหล่านั้นอย่างแท้จริง
ในสังคมประเทศไทยเราจะเห็นตัวอย่างคนที่มีพฤติกรรมส่งเสริมฆาตกรหรืออาชากรมากขึ้น ขอเพียงหน้าตาดี หรือมีฐานะที่รวย
บางรายถึงขนาดค้าขายยาเสพติด มีพฤติกรรมประพฤติผิดในกามละเมิดจริยธรรมผัวเมีย แต่ขอเพียงคนเหล่านั้นมีฐานะที่รวยและมั่นคง คนในสังคมต่างก็มองข้ามไปทันที
คำถามคือคนเหล่านี้ไม่รู้ถึงคำสอนของศาสนาหรือ? ไม่รู้ถึงข้อกฎหมายหรือ? คำตอบคือไม่ ดีชั่ว จริยธรรม คุณธรรมรู้หมด แต่ทำไมถึงทำ?
คำตอบที่พบส่วนมาก
- หากพวกเขาไม่ทำก็ไม่สามารถเข้ากับสังคมได้
- สิทธิ์ส่วนตัว เขาพอใจที่จะทำ และเขามีเงินจะทำสิ่งใดเดี๋ยวคนก็ลืม
- โลกนี้ไม่มีบุญกรรม มีแต่มือใครยาวสาวได้สาวเอา การเอารัดเอาเปรียบเป้นเรื่องปกติ
- ผู้ใหญ่ก็ทำแล้วทำไมเขาจะทำไม่ได้
- เขาลำบาก เขาต้องการรวย วิธีการรวยคือเส้นทางเหล่านั้น
สิ่งเหล่านี้ได้ฝังรากลึกในสังไทยมาช้านาน ตั้งแต่รุ่นพ่อ รุ่นแม่ รุ่นปู่รุ่นย่า คนทำตามคำสอน บางคนก็กลับบิดเบือนคำสอนเสียงเองเพื่อผลประโยชน์ของตนเองพระหลายตนผู้รักษาศาสนากลับทำผิด เสพเมถุน เสพยาเสพติดหรือเสพสื่อบันเทิงจนละเมิดต่อศีลเสียเอง
แต่เด็กรุ่นใหม่พวกเขามีสิ่งที่เรียกว่าคุณธรรมในตนเอง พวกเขาเลือกจะเชื่อในสิ่งที่ตนเองเห็นและพิสูจน์ได้ ความดี ความชัว คุณธรรม และจริยธรรมมของพวกเขาเกิดจากความเชือ่ความเห็นและการพิสูจน์ด้วยตนเองจากข้อมูลที่พวกเขาได้รับจากอินเตอร์เน็ต ในโลกอินเตอร์เน็ตเราจะเห็นสื่อมากมายที่แสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมของความดี ความชั่ว จริยธรรมและคุณธรรม
มันแตกต่างจากคุณธรรม จริยธรรม ความดีความช่ัวที่ได้เรียนมาจากหนังสือเรียนที่ครูคอยป้อนให้ มันเป็นความเชื่อที่เขาสร้างขึ้นมาและไปในทางเดียวกัน
พวกเขาไม่ได้เชื่อสิ่งเหล่านี้ 100% แต่พวกเขาเชื่อว่าแนวทางของพวกเขานั้นถูกต้องและจะปฏิรูปสังคมได้
สำหรับผม แม้พวกเขาเหล่านี้จะมีประสบการณ์น้อย แต่สิ่งที่เขาเชื่อนั้นไม่ผิด
ลองพิจารณาดูสิ่งที่พวกเขาเจอรอบตัวตั้งแต่บางคนเจอ การกดขี่ข่มเหงในสังคม พ่อแม่ตีกัน ผู้ใหญ่คอรัปชั่นอย่างเป็นล่ำเป็นสัน ข้าราชการที่แค่มีอาชีพก็ถือว่าเป็นคนดี หรือกระทั่งคนมีประวัติอาชญากรยังเป็นรัฐมนตรีได้ มันจึงไม่แปลกที่พวกเขาจะต่อต้านสังคมอย่างถึงขีดสุด พวกเขาเชื่อว่าสังคมปัจจุบันมันบิดเบี้ยว ความเชื่อมันบิดเบี้ยว หากคุณย้อนกลับไปดูจะพบว่าสังคมเราที่เราเติบโตมามันเต็มไปด้วยอบายมุขทั้งหมด
ไม่ว่าจะเป็นการกดขี่ข่มเหงในที่ทำงาน การล้อเลี่ยนบุคลิกภาพที่ไมน่าดู การกดขี่ทางเพศ หรือการกดขี่ด้วยฐานะสังคม การออกสื่อเป็นเพียงการแก้ตัวไปวันๆ เพื่อหาช่องทางลงอย่างสวยงาม สิ่งเหล่านี้มันทำให้เด็กรุ่นใหม่ไม่อยากเห็นและได้ยินอีกจึงออกมาต่อต้านอย่างที่เห็น
ในท้ายนี้อะไรคือความดี ความชั่ว คุณธรรม และจริยธรรม ผมขอบอกว่าแต่ละคนนั้นเชื่อต่างกันมาก และไม่มีสิ่งใดผิด แต่สิ่งหนึ่งที่ควรจะมีนั่นคือ การละอายต่อพฤติกรรมที่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน พฤติกรรมข่มขุ่ พฤติกรรมเหยียดและพฤติกรรมที่ยุแยง
บ้านเมืองไทยไม่จำเป็นต้องพึ่งคนดีที่แค่คนระดับสูงบอกว่าดีคือดี คนดีที่ไม่มีมาตรฐานวัดไม่เรียกว่าดี คนชั่วที่ไม่มีมาตรฐานวัดก็ไม่เรียกว่าชั่ว
คนดีไม่ได้มาจากการยกย่องเชิดชูมันมาจากพฤติกรรม
ผมเชื่อว่าโลกนี้ไม่มีคนดี 100% และไม่มีชั่ว 100% มันคือโลกสีเทาๆ คนกินเหล้า ไม่ได้หมายความว่าเขาไม่ดี คนนิ่งเฉยก็ไม่ได้หมายความว่าไม่ดี โลกนี้ไม่ได้สวยงาม คนที่จะเสกสรรโลกนี้ให้น่าอยู่คือมนุษย์ หากสังคมต้องการคนดี ก็ต้องสร้างมาตรฐานและสามารถวัดได้ ไม่ใช่จากคนกลุ่มหนึ่ง แต่มันจะต้องเป็นมาตรฐานสากลที่ทั่วทั้งหมดยอมรับ
แล้วคุณละ อยากได้คนดี เชื่อมั่นในคนดีไหม? ผมชอบคนดี แต่ผมมั่นใจสังคมไทยเวลานี้ ดีอย่างเดียวไม่พอ คนหลายคนต้องการผู้นำที่นำพาไปรอดและไม่แบ่งแยก ไมใช่ดีแต่สั่งเท่านั้น
